Η ιστορία του Εμπορικού Συλλόγου Πατρών σ' ένα Ημερολόγιο- Από τον Ν. Πετραλιά στην επιστολή στον Ε. Βενιζέλο και τη συνεδρίαση με τον Π. Κανελλόπουλο

Ο Εμπορικός και Εισαγωγικός Σύλλογος της Πάτρας κουβαλά μία μεγάλη πολύχρονη ιστορία. Το πλούσιο ιστορικό του αρχείο ψηφιοποιήθηκε με την συνδρομή της Εθνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και η σημαντική εργασία που έγινε όπως και το ιστορικό Ημερολόγιο του Εμπορικού συλλόγου (ένα βιβλίο 110 σελίδων που επιμελήθηκε η δημοσιογράφος και αρχαιολόγος Γιώτα Κοντογεωργοπούλου) θα παρουσιαστούν σε ειδική εκδήλωση στο κτίριο του συλλόγου στην πλατεία Γεωργίου Α΄ 25, αυτό το Σάββατο 25 Νοεμβρίου 2017 στις 19.15 το απόγευμα.

Για το ημερολόγιο και τη διαδικασία ψηφιοποίησης, θα μιλήσουν ο Πρόεδρος του Εμπορικού & Εισαγωγικού Συλλόγου Πατρών Γιώργος Ρώρος, ο Πρόεδρος της ΕΣΕΕ Βασίλης Κορκίδης, η Διευθύντρια του ΙΝΕΜΥ – Ινστιτούτου Εμπορίου & Υπηρεσιών Βάλια Αρανίτου και η δημοσιογράφος – αρχαιολόγος Γιώτα Κοντογεωργοπούλου, μέλος της ΕΣΗΕΠΗΝ.

Την εκδήλωση θα συντονίσει η δημοσιογράφος, μέλος της ΕΣΗΕΠΗΝ Νατάσσα Τραγουστή.

Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι στην διάρκεια της εκδήλωσης θα βραβευτούν οι τέως Πρόεδροι του Εμπορικού Συλλόγου της Πάτρας Χρήστος Γκοτσόπουλος και Νίκος Στριφτούλιας και 6 εμπορικές επιχειρήσεις που συνεχίζουν αδιάλειπτα την δραστηριότητά τους από τον 19ο αιώνα έως σήμερα, καθώς και τρεις (3) νεοφυείς επιχειρήσεις.

Η αρχή για τον Εμπορικό Εισαγωγικό Σύλλογο Πατρών έγινε πριν από 113 χρόνια, στις 9 Μαΐου του 1904 όταν 50 έμποροι της Πάτρας ψήφισαν, ως ιδρυτικά μέλη, το πρώτο καταστατικό του, το οποίο και εγκρίθηκε με το βασιλικό διάταγμα της 17ης Ιουνίου 1904.

Του Εμπορικού συλλόγου προϋπήρχε ο Εξαγωγικός Σύλλογος «Ερμής» με έδρα το γνωστό αρχοντικό της πλατείας Γεωργίου Α’ και Γεροκωστοπούλου που ιδρύθηκε το 1868 και είχε να κάνει σχεδόν αποκλειστικά με το ακμάζον τότε σταφιδεμπόριο που είχε χαρίσει πλούτο και φήμη στην Αχαική πρωτεύουσα.

Από τους κόλπους του «Ερμή» λοιπόν προήλθε μετά από διαχωρισμό, ο Εμπορικός Εισαγωγικός Σύλλογος Πατρών, ο οποίος δημιουργήθηκε από την ανάγκη που υπαγόρευε η συνεχής ανάπτυξη του εισαγωγικού εμπορίου, γεγονός που καθιστούσε επιτακτική τη συλλογική του εκπροσώπηση.

Πρώτος πρόεδρος του Εμπορικού και Εισαγωγικού Συλλόγου της Πάτρας ήταν ο Νικόλαος Πετραλιάς, προπάππους της Φάνης Πάλλη Πετραλιά. Μάλιστα στο ιστορικό Ημερολόγιο 2018 που μόλις εκδόθηκε, περιλαμβάνεται όπως ανέφερε μιλώντας στο thebest.gr η Γιώτα Κοντογεωργοπούλου, ατόφιος ο πρώτος του λόγος.

Στόχος της έκδοσης του Ημερολογίου που περιέχει και πλούσιο φωτογραφικό υλικό, είναι να αναδείξει και να θυμίσει την μεγάλη συνεισφορά του Εμπορικού και Εισαγωγικού Συλλόγου Πατρών στην κοινωνία και γενικότερα στη ζωή και οικονομία της περιοχής και της χώρας.

Όπως μας είπε η Γιώτα Κοντογεωργοπούλου που δούλεψε για 2 μήνες για το συγκεκριμένο Ημερολόγιο, ο Εμπορικός Σύλλογος πίεσε για τη δημιουργία του Πανεπιστημιακού ιδρύματος της Πάτρας (το 3^ο πανεπιστήμιο της χώρας) αλλά και για την εμπορική και ταξιδιωτική γραμμή Πάτρα – Ιταλία.

Στο Ημερολόγιο καταγράφονται και οι αντιδράσεις του Εμπορικού Συλλόγου Πατρών σε σημαντικά γεγονότα του περασμένου αιώνα όπως η έλευση των προσφύγων το 1922 μετά την Μικρασιατική καταστροφή και συνάμα η οικονομική στήριξη και βοήθεια που προσέφερε ή η συμμετοχή και ισχυρό ρόλο που είχε ο Σύλλογος στην Επιτροπή Πόλης, στην οποία συμμετείχε και εκπρόσωπος του Δήμου Πατρέων, η οποία συνεδρίαζε στο κτίριο του Εμπορικού συλλόγου.

Από τα ντοκουμέντα που περιλαμβάνονται στο Ημερολόγιο και στο ιστορικό αρχείο που ψηφιοποιήθηκε είναι η επιστολή που είχε διαβιβαστεί από τον Εμπορικό Σύλλογο Πατρών στον Ελευθέριο Βενιζέλο ζητώντας του να μην παραιτηθεί και να παραμείνει στη θέση του ή η συνεδρίαση του συλλόγου παρουσία του Αχαιού σημαίνοντος πολιτικού Παναγιώτη Κανελλόπουλου.

Τα αρχεία των συνεδριάσεων περιόδων όπως του Α’ και Β’ Παγκοσμίου πολέμου αλλά και των γεγονότων της Κύπρου καθώς και άλλες σοβαρές συνεδριάσεις όπως για το σταφιδεμπόριο και την εταιρεία Αυστροαμερικάνα έχουν καταγραφεί στο ιστορικό αρχείο του Συλλόγου και στο Ημερολόγιο (η ψηφιοποίηση του οποίου σταματά στο 2015 και τις κινητοποιήσεις και διαμαρτυρίες του Εμπορικού συλλόγου «Ποτέ την Κυριακή»).

Να προσθέσουμε πως την πρωτοβουλία για τη σύσταση του νέου αυτού Συλλόγου το 1904, είχαν οι πρωτοπόροι και ιδιαίτερα γνωστοί Πατρινοί έμποροι Νικόλαος Γερούσης, Σπυρίδων Ιατρόπουλος Γεώργιος Σπηλιωτόπουλος, Αργύριος Αποσκίτης και Μεγακλής Φωτόπουλος.

Όσο για το 1ο Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου απαρτιζόταν από τους Ν. Πετραλιά, Αβδελόπουλο, Κ. Παπαγεωργακόπουλο,  Αντ. Μαραγκό, Δ. Σιάνο, Γ. Πραπόπουλο, Γ. Σταυρίδη, Γ. Σταμπάδο και Ιωάννη Κοντανδριόπουλο.

Τα επίσημα εγκαίνια είχαν γίνει στις 21 Νοεμβρίου 1904.

Από τις πρώτες μέρες ο Εμπορικός και Εισαγωγικός Σύλλογος Πατρών ανέπτυξε έντονη και πολυσχιδή δραστηριότητα για να επιλυθούν προβλήματα του εμπορίου και γενικότερα της πόλης. Μάλιστα καθώς το Ελληνικό κράτος δεν είχε τις σημερινές δομές, συχνά οι έμποροι αναλάμβαναν καίριες πρωτοβουλίες. Προκειμένου να αυτοδιοικηθούν με υπευθυνότητα οι έμποροι ίδρυσαν και συντηρούσαν το Δημοτικό Νοσοκομείο, το Βρεφοκομείο και το Πτωχοκομείο.

Όπως αναφέρεται στο ιστορικό του Ημερολογίου, ονόματα εμπόρων υπήρχαν στα Διοικητικά Συμβούλια των Αδελφάτων, στη Σχολή του Λαού, στη Στέγη Απόρων, στις Νυχτερινές Σχολές, στους μεγάλους δωρητές και ευεργέτες κάθε σπουδαίου έργου. Ανεγείρουν με έξοδά τους το Δημοτικό Θέατρο στην πλατεία Γεωργίου Α’, κατασκευάζουν τα κρηπιδώματα στο λιμάνι, ιδρύουν Αθλητικούς Συλλόγους, Ενώσεις Καλλιτεχνών, Σχολές Μουσικής.

Παράλληλα ασχολούνται με το αναπτυσσόμενο εμπόριο, τις θαλάσσιες μεταφορές με τους επαχθείς ναύλους, την ασφάλεια των εμπορευμάτων και τις τράπεζες.

Ο Εμπορικός και Εισαγωγικός Σύλλογος Πατρών έπαιζε πάντα πρωτοστατούντα ρόλο και είχε σημαντική συμβολή και στην μετέπειτα ίδρυση της βιομηχανικής ζώνης, την ανάπτυξη του λιμανιού, την απόδοση του θαλασσίου μετώπου στην πόλη, κ.α.

Ο Εμπορικός Σύλλογος Πατρών συνεχίζει να παλεύει και στη σημερινή δύσκολη για τον τόπο, συγκυρία της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. Αγωνίζεται για την επίλυση των προβλημάτων των εμπόρων που έχουν να κάνουν με το φορολογικό, το ασφαλιστικό, τα «κόκκινα δάνεια» αλλά και για τα προβλήματα και διεκδικήσεις της πόλης και της περιφέρειας όπως ο σιδηρόδρομος. Γίνονται επίσης νέες προσπάθειες όπως το φιλόδοξο εγχείρημα του Ανοικτού Κέντρου Εμπορίου Πάτρας (Patras open mall), η δημιουργία ηλεκτρονικού καταστήματος (e-shop), κ.α.

*Στη φωτογραφία συνεδρίαση στα γραφεία του Συλλόγου παρουσία του Παναγιώτη Κανελλόπουλου στο κέντρο με το τσιγάρο.

Επιμέλεια: ΤΑΚΗΣ Γ. ΜΑΡΤΑΤΟΣ