Οι πρόσφατες εξαγγελίες για την Ανωτάτη Παιδεία στην Δυτική Ελλάδα

Η έλευση του Πρωθυπουργού στην Πάτρα αλλά και σύσσωμης της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΠΘ ήταν ασφαλώς ένα πολύ σημαντικό γεγονός για να αποσαφηνισθούν οι Κυβερνητικές θέσεις στην Παιδεία για την επόμενη χρονική περίοδο και οπωσδήποτε πρίν τις ερχόμενες βουλευτικές εκλογές.

Ας δούμε όμως το τι ακριβώς παρουσιάστηκε για την Δυτική Ελλάδα.

Αναφορά του Υπουργού Παιδείας περί ειλημμένης κυβερνητικής απόφασης για την δημιουργία τέταρτης σχολής Νομικής στην Χώρα (εξετάζεται σοβαρά η έδρα της να είναι η Πάτρα). Η αναφορά αυτή από μόνη της αναμφίβολα απαντά σε παλαιότερο αίτημα του Πανεπιστημίου Πατρών για ίδρυση Νομικής Σχολής και απομένει να υλοποιηθεί αν και ήδη διαφάνηκαν οι πρώτες αντιδράσεις από την Κρήτη και την Κομοτηνή.

Αναφορά για ίδρυση Γεωπονικής Σχολής στην Αιτωλοακαρνανία και Σχολή πολιτιστικής διαχείρισης στην Ηλεία. Θα μου επιτραπεί να πώ, μια που έζησα την αντίστοιχη ίδρυση τριών Πανεπιστημιακών τμημάτων στην Αιτωλοακαρνανία, ότι οι εξαγγελίες αυτές δημιουργούν μεγάλα ερωτηματικά και αμφιβολίες στο κατά πόσον πραγματικά σχεδόν δέκα χρόνια από την έναρξη της οικονομικής κρίσης στην Χώρα πορευόμαστε στην σωστή κατεύθυνση η συνεχίζουμε τα λάθη του παρελθόντος. Ποιος αλήθεια δεν ενθυμείται τις εξαγγελίες του 2008 για ίδρυση Πανεπιστημιακής Σχολής στο Αγρίνιο, τμήμα διαχείρισης περιβάλλοντος στην Αιτωλοακαρνανία, σε μια περιοχή  που είναι συνυφασμένη με τα μεγάλα υδάτινα οικοσυστήματα και τις περιβαλλοντικές προκλήσεις. Και τι έκανε τελικά Πολιτεία; Να λειτουργεί μια Πανεπιστημιακή Σχολή στο Αγρίνιο πότε ανήκουσα στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, πότε στο ανεξάρτητο Δυτικής Ελλάδος  και τώρα στο Πανεπιστήμιο Πατρών.

Το Τμήμα Περιβάλλοντος που είχα την τιμή να υπηρετήσω επί 13 συναπτά έτη προσέφερε και προσφέρει αξιόλογο διδακτικό και ερευνητικό έργο ζηλευτό για πολλά άλλα πανεπιστημιακά τμήματα.

Με προβληματίζει ιδιαίτερα η χωρίς κανέναν απολύτως στρατηγικό σχεδιασμό ανάπτυξη πανεπιστημιακών δομών, όταν όλοι μας έχουμε γευτεί τις αρνητικές διαπιστώσεις και πληρώνουμε ακόμη τα λάθη του παρελθόντος. Και που θα οδηγήσει η ίδρυση μιας γεωπονικής στην Αιτωλοακαρνανία; Όταν ήδη προχωρά η ίδρυση γεωπονικής στην Άρτα με την σύμπραξη του ΤΕΙ που θα ανήκει στο πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.

Σε αυτή την κατάσταση μοναδική φωνή προβληματισμού μέχρι σήμερα υπήρξε μόνον από το παράρτημα του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας που εκτός των άλλων έβαλε και την διάσταση ότι τελικά ο σχεδιασμός θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει και το πόσους αριθμητικά γεωπόνους θα πρέπει να έχει η Χώρα μας.

Αναφορά για την ανάγκη ίδρυσης πανεπιστημιακών τμημάτων με την ακαδημαϊκή συγχωνευσή τους με το ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδος. Αναφέρθηκε ότι αρμόδιες ακαδημαϊκές επιτροπές θα συζητήσουν το θέμα και να προτείνουν σχετικά. Εγχειρήματα ακαδημαϊκά δύσκολα που για κάποιους φαντάζουν εύκολα (ανάλογα ασφαλώς με τις επιδιώξεις τους) αν σκεφθεί κανείς την ευκολία συγχωνεύσεων στην Αθήνα. Αλήθεια ποια η θέση του ΤΕΕ σε αυτά τα ζητήματα; Αναμένω να δώ με έκδηλο ενδιαφέρον τη θεση της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών επί του θέματος.

Καμιά απολύτως αναφορά για το τρίτο Πανεπιστήμιο σε αριθμό φοιτητών στην Χώρα το ΕΑΠ που έχει την έδρα του στην Πάτρα.

Η έλευση του Πρωθυπουργού είχε δημιουργήσει την ελπίδα, ότι επιτέλους το Υπουργείο θα προχωρήσει στην αυτοδυναμία του ΕΑΠ με δεδομένο, ότι μαζί με το Διεθνές Πανεπιστήμιο είναι τα δύο μόνα Ανώτατα Ιδρύματα στην Χώρα που παραμένουν με διορισμένη διοίκηση.

Ενώ όμως οι αριθμοί ευημερούν 20 χρόνια τώρα, οι πολιτικοί ηγέτες του ΥΠΕΠΘ έρχονται και παρέρχονται, μη επιτρέποντας την αυτοδιοίκηση του πανεπιστημίου. Δεν θα πρέπει να  παραγνωρίζεται βέβαια το γεγονός ότι με τον Ν.4552/2017, διευρύνθηκε η Δ.Ε., του Ε.Α.Π. με την συμμετοχή ως μελών της, των τριών κοσμητόρων των Σχολών αλλά και ενός από τα μέλη ΔΕΠ που εκλέγεται. Επίσης με την συμμετοχή (χωρίς δικαίωμα ψήφου) τριών εκπροσώπων των φοιτητών (προπτυχιακών-μεταπτυχιακών-υποψήφιων διδακτόρων). Και αυτό όμως έξι μήνες μετά την ψήφιση του ισχύοντος Νόμου δεν έχει υλοποιηθεί με αποτέλεσμα η Δ.Ε. και μετά την παραίτηση δύο εκ των Αντιπροέδρων της να μην έχει ακόμα ορισθεί.

Είναι η πρώτη φορά στα είκοσι χρόνια του Ε.Α.Π. που επιχειρείται διεύρυνση του Δ.Ε. με συμμετοχή των σχολών. Το γεγονός δεν απαντά στο καθολικό αίτημα της πανεπιστημιακής κοινότητας για πλήρη αυτοδυναμία του Ιδρύματος, με εκλογή Πρύτανη και Πρυτανικού Συμβουλίου. Κάτι που το αντίστοιχο Ανοικτό της Κύπρου το έκανε ύστερα από μόνον 10 χρόνια λειτουργίας του.

Συμπερασματικά, οι πιο πάνω εξαγγελίες μόνον σαν προεκλογικές εκλαμβάνονται και αυτό γιατί η εφαρμογή τους απαιτεί ένα βαθύ ουσιαστικό δημοκρατικό διάλογο όλων των φορέων της Δυτικής Ελλάδος και όχι αποσπασματικές κινήσεις πολιτικής τακτικής που μόνον προβλήματα θα δημιουργήσουν στον ευαίσθητο χώρο της Ανωτάτης εκπαίδευσης.

* Ο Καθηγητής Ιωάννης Κ. Καλαβρουζιώτης είναι Κοσμήτορας της Σχολής Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου.