«Αλίμονο στην εξουσία που υπερβάλλει στην ασέβεια!!»

Η  ΑΝΤΙΓΟΝΗ είναι ένα δράμα αντίστασης, σε πρώτο επίπεδο ανάγνωσης, αντίστασης του ατόμου προς την άκαμπτη κρατική εξουσία. Όμως, μελετητές του Σοφόκλειου δράματος αναγνωρίζουν ότι η ΑΝΤΙΓΟΝΗ είναι ένα δράμα με δυο ήρωες, μια τραγωδία της Αντιγόνης και μια του Κρέοντα. Κι οι δυο αφανίζονται στο τέλος.

Αυτή, γιατί αντίθετα στους νόμους των ανθρώπων, σεβάστηκε την ευσέβεια, τους αιώνιους νόμους των θεών και οδηγήθηκε στο θάνατο σε απόλυτη μοναξιά, άκλαυτη κι ατραγούδιστη, χωρίς τη σύμπραξη της αδελφής της και του φοβισμένου, από την κρατική εξουσία, χορού. Κι ο Κρέων, γιατί δεν έμαθε να σέβεται τους θεούς κι αφανίστηκε με τη σειρά του. Βέβαια, είναι σύμφωνο με τα ελληνικά θέσμια ένας προδότης της πατρίδας του να μην ταφεί στην πατρική γη αλλά ο Κρέων το παρακάνει. Απαγορεύει την ταφή του νεκρού του Πολυνείκη και εκτός των τειχών ώστε να μείνει άταφος και  να σκυλευθεί.

Ο Κρέων είναι ο «δεινός» άνθρωπος όπως τραγουδάει ο χορός στο ‘Α Στάσιμο, ο μεγάλος και δυνατός αλλά και φοβερός και παράξενος άνθρωπος (και οι δυο έννοιες ενυπάρχουν στη λέξη) και δεν μεταφράστηκε θαρρώ έτσι από τον Μπλάνα αλλά κάτι σαν επιτήδειος και ικανός. Είναι αυτός που, αν και γνωρίζει το απόλυτο της θεικής δύναμης, ανώτερης απ΄ τη δική του, την περιφρονεί, οδηγώντας και τον εαυτό του και την κοινωνία στην εκμηδένιση. Αλίμονο στην εξουσία που υπερβάλλει στην ασέβεια!! Ο ΧΟ το λέει καθαρά στο εξόδιο άσμα του όταν ξεπροβοδίζει τον συντετριμμένο Κρέοντα  έχοντας προκαλέσει τρεις θανάτους, της Αντιγόνης, του Αίμονα και της γυναίκας του κι έχοντας χάσει και την εύνοια του λαού του: «χρή δε τα γ’ ες θεούς μηδέν ασεπτείν».

Ο πολυεπίπεδος και πλουραλιστικός σε ιδέες Σοφόκλειος λόγος ακούστηκε καθαρά, είναι η αλήθεια, όχι όμως ότι θαυμάσαμε τα υπόλοιπα στοιχεία της παράστασης, τουλάχιστον όχι όλα. Η μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα ενεθάρρυνε σε μερικά σημεία  την παιγνιδιάρικη υπόκριση και τη φόρμα της ιλαρότητας, ενώ χειρίστηκε γενικότροπα καίριες λέξεις όπως το «δεινόν». Η διασκευή του Μ. Δούνια και σκηνοθεσία μαζί με τον Χειλάκη τόλμησαν νεωτερισμούς άνευ λόγου, εντυπωσιασμού περισσότερο (χορό πριν απ τον πρόλογο, χορός θηβαίων γερόντων που δεν ήταν μόνο άντρες αλλά και δυο γυναίκες, προς τι; κουτσουρεμένος ως προς τον αριθμό και μάλιστα κακόγουστα ντυμένος, απορούμε, από την έμπειρη Εύα Νάθενα, λες και παίζανε το «οι γερμανοί ξανάρχονται»). Αυτή η ανομοιογένεια του χορού επεκτάθηκε  και στη φυσική τους σκηνική παρουσία, το χτένισμα, την κίνηση (Αγγελική Στελλάτου), αχ αυτή η κίνηση!  Αδούλευτα κορμιά, σκληρές κινήσεις, χωρίς πλαστικότητα (στο χορικό προς τον Βάκχο ήταν η αποκορύφωση της προχειρότητας).

Η μουσική δεινότητα  του Κραουνάκη  δεν απέδωσε παντού π.χ  να καλύψει  τη μάλλον άρρυθμη μετάφραση  του Μπλάνα στα χορικά. Η διανομή των ρόλων στους τρεις ηθοποιούς που θυμίζει τη συνήθεια του 5ου αι. παρουσίασε ευτυχείς και ατυχείς στιγμές. Η Μαξίμου νομίζουμε ευτύχησε καλύτερα στην ερμηνεία της ως Τειρεσίας παρά σαν Αντιγόνη όπου έμεινε στο πρώτο επίπεδο, άρθρωσης της φράσης, ορθοφωνίας με επιτήδευση κι όχι απόδοσης του λόγου.

Ευθύγραμμη και μονότονη η φόρμα που ακολούθησε. Ο Μιχάλης Σαράντης φαίνεται ταλαντούχος με ρεαλισμό και ευφυία ως φύλακας και Άγγελος δυστυχώς με παρέκκλιση προς την …ιλαρότητα σαν Ισμήνη. Κραταιός στο υποκριτικό του ύφος και κίνηση ο Χειλάκης, υπερβολικός ενίοτε. Η Νάθενα σε γήινες αποχρώσεις έντυσε και τους ρόλους και βοήθησε στην εναλλαγή τους. Μοναδικό σκηνικό ο τεράστιος κύβος στη μέση, βάθρο εξουσίας και τάφος  με τη διπλή σήμανση αν και δεν εντυπωσιάζει, είναι θεατρικά και σκηνικά πολυλειτουργικός.