Ο ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ… στη σκηνή του ACT

Τρεις από τις δώδεκα ιστορίες του βιβλίου Ο ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ του Σπύρου Λ. Βρεττού που κυκλοφόρησε το 2017, επεξεργάστηκε δραματουργικά και σκηνοθέτησε, σε παράσταση που παίζεται στο θέατρο ACT,  η Άρτεμις Γρύμπλα.

Ως προς το κείμενο, πρόκειται για μια ποιητικής μορφής σύλληψη και απεικόνιση τόσο της αιχμηρής και οδυνηρής καθημερινότητας όσο και αξεπέραστων και αιώνια απροσπέλαστων  ερωτημάτων επί  της ανθρωπολογίας του όντος, επί του απροσδιορίστου χρόνου, υπαρκτού  ή και λανθάνοντος, επί πραγματικού συναισθήματος,  ή ανάγκης ύπαρξης συναισθήματος, επί του πραγματικού και φαντασιακού, φυσικού και μεταφυσικού.

Ο ποιητικός λόγος εναλλάσσεται  αρμονικά με τον πεζό.  Έτσι, εκεί που δεν το περιμένεις συμβαίνει η ανατροπή. Και την ανατροπή την κάνει η ποίηση. Είναι αυτή που αίρει κατευθείαν τον νου από την παρατήρηση στη σκέψη, από την ενθύμηση υπαρκτής εικόνας του συνειδητού σε νοητική εικόνα του  υποσυνειδήτου. Ο ποιητής - συγγραφέας Σπύρος Λ. Βρεττός χρησιμοποιεί μεταφορικά τις λέξεις  σε  έναν ιδιότυπο παραδειγματικό  και συνταγματικό άξονα, για να χρησιμοποιήσω όρους της Γλωσσολογίας, όπως η ποίηση επιτάσσει, δηλ. ιδιότυπη σύνταξη ρημάτων και απρόσμενα ονοματικά σύνολα που σε εισάγουν στην ποιητική σύλληψη του κόσμου (λόγου χάρη «την αφή τη βρίσκω στα μάτια ενώ τόσο καιρό την έψαχνα στα χέρια», «να πιεις τόσα ξενύχτια βρε θωμά» κα.).

Για τον μυημένο, στον ποιητικό λόγο, θεατή, το ύφος είναι οικείο και ευχάριστο. Εξίσου όμως ευχάριστο, θεωρώ,  είναι  και για τον αμύητο αφού είναι βατό και εύληπτο, με έντονη την εικονοπλασία που η θεατρική τέχνη γνωρίζει και μετέρχεται. Επιπλέον δε, είναι μια ωραία ευκαιρία γνωριμίας με τον ποιητικό λόγο γενικώς αλλά και με τον λόγο του  Σ. Βρεττού, γνωστού σε όλους στην ποίηση και τελευταία και στη διηγηματογραφία.

Όμως, το κείμενό του Βρεττού για να γίνει παράσταση δεν είναι καθόλου εύκολο γιατί οι ιστορίες μπαινοβγαίνουν η μια μέσα στην  άλλη και τα πρόσωπα αλλάζουν συνεχώς ταυτότητα και το οριστικό τελικώς γίνεται πιο πολύ … αόριστο , αφού όλα μοιάζουν πιθανά να είναι έτσι ή και να μην είναι τελικά… Και το κυριότερο δεν γράφτηκε σαν θεατρικό!

Η σκηνοθεσία της Γρύμπλα τα κατάφερε θαυμάσια. Έχει αυτό το φευγάτο και ταυτόχρονα  το τόσο  σαφές. Έχει ρυθμό απίστευτο, γεμάτες  όλες τις στιγμές του σκηνικού χρόνου με το αναγκαίο κι όχι επιτηδευμένο ή περιττό περιεχόμενο. Η γλώσσα του σώματος που εικονοποιεί τον λόγο και τα ανύπαρκτα σκηνικά αντικείμενα, στηρίζει έξυπνα την αναπαραστατική φαντασία του θεατή, ώστε να «στήνει»  γρήγορα τους πολλαπλούς σκηνικούς χώρους  του αισθητού ή του υπεραισθητού και να μπαινοβγαίνει σε αυτούς χωρίς σύγχυση  αλλά με πολύ ενδιαφέρον.

Εύσημα αξίζουν και στους 4 ηθοποιούς, Νίκο  Δερτιλή, Έφη Κιτσαντά, Δώρα Τσάνγκα, Νίκο Τσίχλα που παίζουν στην παράσταση για την υποκριτική τους απόδοση. Μαζί με τα άλλα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν Video mapping: Κωνσταντίνου Πιλάβιου τους φωτισμούς του Σωτηρόπουλου και τη μουσική του Διονύση Μπάστα ο θεατής παρακολουθεί  μια ιδιαίτερη παράσταση – πρόκληση,  θα έλεγα, για ένα ιδιαίτερο κείμενο τόσο από πλευράς μορφής όσο και περιεχομένου.

Σοφία Μορώνη

Θεατρολόγος Φιλόλογος